V Żarowska Prelekcja Historyczna

12 stycznia 1945 roku rozpoczęła się ofensywą zimowa zwana też operacją wiślańsko-odrzańską. Oddziały radzieckie 1. Frontu Ukraińskiego, pod dowództwem marszałka Iwana Koniewa, 19 stycznia 1945 roku przekroczyły dawną granicę polsko-niemiecką w rejonie Namysłowa. Do końca stycznia zdobyto miasta: Kluczbork (20 stycznia), Gliwice (23/24 stycznia), Opole (24 stycznia; część prawobrzeżna), Oleśnicę (25 stycznia), Katowice i Bytom (27 stycznia), wypierając wojska niemieckie z terenów położonych na prawym brzegu Odry. Na początku lutego wojska radzieckie wyszły już na przedpola Wrocławia i Głogowa. Do szczególnie zaciętych walk doszło o Ścinawę (31 stycznia) i Oławę (28 stycznia).

Tam oddziały radzieckie uchwyciły przyczółki na lewym brzegu Odry. 8 lutego Armia Radziecka sforsowała Odrę atakując z przyczółków pod Ścinawą i Oławą, a następnie przełamała pozycje niemieckie wzdłuż górnej Odry i w ciągu 17 dniowej ofensywy opanowała centralną część Dolnego Śląska. Rosjanie zdobyli miasta: Legnicę (9 lutego), Bolesławiec (12 lutego), Zieloną Górę (14 lutego) a także Chojnów (10 luty), Bielsko (12 luty) i Złotoryję (13 luty). Zacięte walki stoczono o zdobycie Szprotawy (10-13 lutego), podczas przeprawy przez Bóbr pod Żaganiem oraz o Strzegom (13 lutego). Otoczono Głogów, który jednak bronił się zawzięcie oraz twierdzę Wrocław – po raz pierwszy 13/14 lutego i ostatecznie 16 lutego. 24 lutego 1945 roku Rosjanie doszli do Nysy Łużyckiej. Dnia 13 lutego 1945 roku rozpoczęła się ewakuacja ludności Żarowa i sąsiednich miejscowości ówczesnego powiatu świdnickiego. Front ustabilizował się na linii, którą wyznaczały miejscowości Przyłęgów – Łażany – Żarów – Mrowiny – Tarnawa – Imbramowice – Domanice – Chwałów – Górny Maniów – Strzelce – Tworzyjanów – Sobótka. Nowe światło na działania wojenne w okolicach Żarowa, rzucają dokumenty przechowywane w Centralnym Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej w Podolsku koło Moskwy. Ponad 2500 stron oraz kilkadziesiąt map i planów sporządzonych w sztabach poszczególnych jednostek 5. Armii Gwardyjskiej i 21. Armii, które brały udział w tzw. Operacji Dolnośląskiej oraz walkach w okolicach Żarowa. Szokująco dokładne i bogate w informację. Po przeszło 70 latach od zakończenia II wojny światowej, materiały te po raz pierwszy zostaną zaprezentowane przez specjalistę d/s zbiorów Muzealnych – Bogdana Muchę.

Muzeum Broni i Militariów powstało w 1999 roku w Świdnicy, na terenie województwa dolnośląskiego, z inicjatywy pomysłodawcy i zarazem założyciela pierwszej tego typu placówki w Polsce - Stanisława Gabrysia. Jest efektem ciężkiej pracy osób prywatnych oraz wytężonych i wieloletnich starań wizjonera i pasjonata militariów ze Świdnicy. Muzeum jest jedyną tego typu placówką działającą na podstawie Regulaminu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, niejako pod patronatem Ministerstwa Obrony Narodowej, które stale i prężnie współpracuje z placówką, udostępniając zwiedzającym coraz to nowe perełki, powiększając zarazem kolekcję ponad 2000 eksponatów. Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż niejednokrotnie egzemplarze pokazywane w ekspozycji są unikatowe w skali Kraju, Europy, czy Świata, co oczywiście tylko podnosi wartość kolekcji. Wśród egzemplarzy podarowanych przez wojsko podziwiać możemy m.in.: Czołg T-72, samoloty: MIG-21, SU 22, Iskra, działo samobieżne tzw. „Goździk” … Ekspozycję uzupełniają prywatne zbiory, m.in. broń: strzelecka krótka i długa, karabiny, broń automatyczna, przeciwpancerna, kilkanaście transporterów, lekkich i opancerzonych i ponad 20 armat, a także stacje radio-lokacyjne, wyrzutnie, samochody, motocykle oraz wiele, wiele innych. Nie można zapomnieć o rzeczach podarowanych przez gości Muzeum, na których ogromne wrażenie zrobiły pasja założyciela oraz jej efekt w postaci imponującej kolekcji. Dzięki tego typu gestom podziwiać możemy także broń białą, odznaczenie i ordery, mundury oraz pokaźną kolekcję modeli najsłynniejszych machin bojowych. Podczas V Żarowskiej Prelekcji Historycznej założyciel i właściciel Muzeum Broni i Militariów – pan Stanisław Gabryś, zaprezentuje oraz opowie o najsłynniejszych konstrukcjach broni palnej użytkowanej podczas II wojny światowej.

V ŻAROWSKA PRELEKCJA HISTORYCZNA, 27 STYCZNIA 2017 r., GODZ. 18:00, ul. PIASTOWSKA 10A. WSTĘP WOLNY. SERDECZNIE ZAPRASZAMY !!!