Prace ekshumacyjno-archeologiczne w Mielęcinie

wtorek, 16, październik 2012

Niewielka mogiła z usypanym kopczykiem ziemnym, na której wbito żelazny krzyż z tabliczką o następującej treści: Grób Nieznanego Żołnierza 1945 – 18.V.93 r. MIELĘCIN. To właśnie miejsce znajdujące się przy skraju leśnego duktu, było przedmiotem badań archeologiczno-ekshumacyjnych, które 15 października 2012 r. przeprowadziło Stowarzyszenie "Pomost". W trakcie badań odnaleziono niekompletne szczątki jednej osoby, przy której nie stwierdzono obecności jakichkolwiek przedmiotów osobistych (szczątki munduru, guziki, odznaczenia, oporządzenie żołnierskie i in.).

Szczątki zalegały w usypanym ziemnym kopczyku, który został uformowany ze zgarniętej po bokach ziemi. Brak obecności jamy grobowej, oraz układ szczątków jednoznacznie wskazały, iż był to pochówek wtórny. Nie znamy przyczyn i okoliczności w jakim szczątki zostały wydobyte i złożone ponownie do tej symbolicznej mogiły. Pewnym jest natomiast, iż pierwotnie spoczywały w zupełnie innym miejscu, być może oddalonym o kilka-kilkanaście metrów dalej w głębi lasu, a ich wydobycie i przenoszenie (bez zgody i poinformowania odpowiednich instytucji) było naruszeniem przepisów prawnych (obowiązująca Ustawa z dnia 28 marca 1933 r. o grobach i cmentarzach wojennych). Zły stan zachowania tkanki kostnej tłumaczy fakt zalegania na powierzchni i działania czynników atmosferycznych. Tożsamość osoby ekshumowanej w pobliżu Mielęcina, pozostaje w dalszym ciągu nieznana, gdyż przy szczątkach nie odnaleziono identyfikatora żołnierskiego tzw. nieśmiertelnika.

Najprawdopodobniej był to żołnierz jednostki wchodzącej w skład niemieckiej 17. Armii Polowej, choć nie można wykluczyć tzw. volkssturmu (formacja o charakterze pospolitego ruszenia ) lub przynależności do innej dywizji/pułku rozbitej w walkach, która wycofywała się w kierunku południowym w stronę dawnej Czechosłowacji. Wojska radzieckie zajęły Mielęcin 14 lutego 1945 roku, manewrem oskrzydlającym od północy Twierdzę Wrocław. Ponieważ wieś leżała blisko linii frontu jej mieszkańcy zostali przez Rosjan wysiedleni w okolice Jaroszowa i Udanina. Na miejscu pozwolono pozostać tylko kilku osobom, które opiekowały się pozostawionym inwentarzem. Rosjanie splądrowali opuszczone domy i zarekwirowali większość zwierząt. Przed wspomnianą datą zajęcia miejscowości, drogą Mielęcin-Żarów i dalej na południe, przetoczyły się tłumy uciekającej ludności cywilnej oraz zdekompletowanych formacji zbrojnych. Uciekinierów przed radzieckimi pociskami artyleryjskimi i bombami lotniczymi nie uchronił z pewnością znajdujący się tuż nieopodal kompleks leśny. Po zakończeniu działań wojennych większość dawnych mieszkańców wróciła do swoich domów. Wysiedlono ich w dwóch turach 6 i 10 czerwca1946 roku. Pierwsi polscy osadnicy przybyli do Mielęcina latem 1945 roku. W połowie 1947 roku po zakończeniu właściwej fazy zasiedlenia wsi wśród nowych mieszkańców przeważali przybysze z dawnych Kresów Wschodnich.

Przeprowadzone 15 października 2012 roku prace ekshumacyjno-archeologiczne nie były ostatnimi, jakie planowane są na obszarze Gminy Żarów. W dniu badań w Mielęcinie, dokonana została również wizja lokalna kolejnego miejsca nieopodal Imbramowic. Wedle relacji i zeznań, które napłynęły do Żarowskiej Izby Historycznej znajduje się tam masowa mogiła, w której pochowano być może, aż kilkudziesięciu żołnierzy poległych pomiędzy lutym a majem 1945 roku. Stowarzyszenie "Pomost" już wystąpiło do właściciela terenu o stosowne zezwolenia. Kolejnym z miejsc, które objęte zostanie pracami ekshumacyjno-archeologicznymi będzie okolica miejscowości Kruków. Być może prace te uda się przeprowadzić jeszcze w tym roku. Wszysto zależy od terminu zgody wydanej przez Wojewodę Dolnośląskiego oraz warunków atmosferycznych.

Składamy serdeczne podziękowanie Panu Eugeniuszowi Stodolakowi (GRH "Pancerni" Strzegom) za okazaną pomoc oraz bezinteresowne użyczenie koparki. Wyrazy podziękowania składamy również wszystkim przyjezdnym uczestnikom poszukiwań.

Zwracamy się do Państwa o pomoc u ustaleniu miejsc egzekucji i pochówku niemieckich jeńców wojennych w okolicy miejscowości Tarnawa i Mrowiny. Wszelkie informację prosimy kierować pod adres mailowy: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript. lub tel. 74-858-07-53; 667-771-894